Aanlichten   van monument

Er gaat heel wat door je heen wanneer je in het donker, aan het eind van een lange fietstocht, bijna thuis bent en je opeens aan de horizon de Utrechtse Domtoren als een verlicht baken herkent.
Zoals zoveel in de monumentenzorg heeft ook dit twee kanten. Het aanlichten van monumenten is a-historisch en bovendien lichtvervuiling. En toch, wanneer een gemeentebestuur besluit geld uit te trekken voor het aanlichten van monumenten, dan blijkt daaruit betrokkenheid.
Wat is wijsheid? Naast de milieuaspecten zijn ook monumentenoverwegingen van belang. In veel plaatsen wordt van de Grote Kerk alleen de kerktoren aangelicht. Die isoleer je dan van het kerkgebouw, ter ere waarvan hij nota bene werd opgericht. Of in de winkelstraat krijgen de gemeentelijke monumenten een verlicht compliment, waardoor het beeld van de gevelwand als geheel geweld wordt aangedaan. Er is dus een weloverwogen beleid nodig om te kunnen besluiten òf, en zo ja, hoe er aangelicht gaat worden.
Een ander verhaal is de kermisverlichting, waaraan monumenten soms uit commerciële overwegingen onderworpen worden. De Monumentenwet, art. 11 verbiedt 'een beschermd monument te gebruiken op een wijze waardoor het wordt ontsierd'.

Tekst: Jean Penders (02-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders